Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 kwietnia 2022 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Marek Jasiński

Protokolant: Joanna Czyżewska

po rozpoznaniu w G. dnia 13 kwietnia 2022 roku na rozprawie

sprawy z powództwa O. Ś.

przeciwko M. R.

z udziałem interwenienta ubocznego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółki Jawnej z (...) w G.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od O. Ś. na rzecz M. R. kwotę 3 617 złotych (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn akt: I C 1416/17

UZASADNIENIE

11 września 2017 roku obligatariusze obligacji serii (...) spółki (...) spółka ak.c.yjna, reprezentowani przez administratora hipoteki stanowiącej zabezpieczenie wierzytelności obligatariuszy obligacji serii (...) spółki (...) spółka ak.c.yjna (kod papieru wartościowego PL (...)) – O. Ś. wystąpili przeciwko M. R. z powództwem o zasądzenie od pozwanego kwoty 37 577,70 złotych wraz z odsetkami za opóźnienie w wysokości ustawowej za okres od 5 lipca 2016 roku do dnia zapłaty. W uzasadnieniu powód wskazał, że pełni funk.c.ję administratora hipoteki zabezpieczającej roszczenia obligatariuszy obligacji serii (...) spółki (...) spółka ak.c.yjna (kod papieru wartościowego PL (...)). Hipoteka została ustanowiona na nieruchomości położonej w rejonie miejscowości S. w gminie G. I., dla której Sąd Rejonowy w Bartoszycach prowadzi księgę wieczystą numer (...). Nieruchomość stanowi własność dłużnika rzeczowego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej. Powód wskazał dalej, że 22 czerwca 2015 roku wydano nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, mocą którego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka jawna została zobowiązana do zapłaty na rzecz obligatariuszy, których reprezentuje administrator hipoteki, kwoty 5.280.000 złotych z odsetkami ustawowymi od 6 lipca 2013 roku do dnia zapłaty. 25 sierpnia 2015 roku nakaz zapłaty został opatrzony klauzulą wykonalności. Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Bartoszycach M. G. prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółce jawnej (sygnatura akt Km 2001/15). 29 września 2015 roku komornik na wniosek administratora hipoteki dokonał zajęcia nieruchomości. Tego dnia nieruchomość była dzierżawiona przez M. R.. Umowa dzierżawy została zawarta przez pozwanego z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, niemniej z uwagi na wniesienie nieruchomości aportem do (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej, a spółka jawna jest następcą prawnym wydzierżawiającego. W ocenie powoda wywiedzionej na podstawie art. 929 § 1 k.p.c. i art. 88 ust. 1 u.k.w.h., w chwili zajęcia nieruchomości administrator hipoteki był uprawniony do zaspokojenia należności przysługującej reprezentowanym przez niego obligatariuszom nie tylko z samej nieruchomości, ale też z kwot należnych z tytułu dzierżawy nieruchomości. Powód podał, że czynsz dzierżawny z tytułu dzierżawy nieruchomości należny za lata 2016 i 2017 nie został uregulowany ani na rzecz właściciela nieruchomości, ani na rzecz administratora hipoteki, a umowa dzierżawy z 7 maja 2013 roku nie wygasła. Wierzytelność przysługująca (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółce jawnej została zajęta na wniosek administratora hipoteki w toku postępowania egzekucyjnego toczącego się w sprawie Km 2001/15. W ocenie powoda wywiedzionej na podstawie art. 902 k.p.c. w zw. z art. 887 § 1 k.p.c., od dokonania zajęcia administrator hipoteki jest uprawniony wykonywać wszelkie prawa właściciela nieruchomości, w tym pozwać pozwanego o zaległy czynsz dzierżawny. W umowie dzierżawy z 7 maja 2013 roku strony ustaliły, że pozwany wydzierżawia od (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), która zgodnie z wykazem zmian gruntowych z 24 czerwca 2015 roku została podzielona na działki o numerach (...). Aktualnie księga wieczysta o numerze (...) obejmuje działkę numer (...) o powierzchni 17,93 ha. Pomimo podziału działki, strony umowy nie zmieniły wysokości czynszu dzierżawy, który zgodnie z umową jest liczony od powierzchni działki przed podziałem, czyli od 18,84 ha, za czynsz dzierżawny w wysokości 18.788,85 złotych rocznie, płatny w marcu za każdy kolejny rok dzierżawy. Kwota dzierżawy została obliczona w następujący sposób:

1.  czynsz dzierżawy wynosi 96.750 złotych rocznie,

2.  łączna powierzchnia wszystkich działek wynosi 97 ha,

3.  działka oddana pozwanemu w dzierżawę wynosi 18,84 ha,

4.  z proporcji wynika kwota 18.788,85 złotych.

Powód wskazał, że dochodzi zapłaty czynszu dzierżawnego za lata 2016 i 2017: 37.577,70 złotych.

pozew – k. 4-9

W piśmie procesowym z 18 czerwca 2018 roku pełnomocnik powoda wniósł o sprostowanie oczywistej niedokładności w oznaczeniu strony powodowej przez wpisanie (...) w miejsce „Obligatariuszy obligacji serii (...) spółki (...) spółka ak.c.yjna reprezentowanych przez O. Ś. – administratora hipoteki stanowiącej zabezpieczenie wierzytelności obligatariuszy obligacji serii (...) spółki (...) spółka akcyjna”. Wskazał, że z treści art. 31 ustawy z 15 stycznia 2015 roku o obligacjach – dawniej art. 7 ust. 1a ustawy z 29 czerwca 1995 roku o obligacjach – administrator hipoteki wykonuje prawa i obowiązki wierzyciela hipotecznego we własnym imieniu, na rachunek obligatariuszy. Zgodnie z § 2 ust. 2 umowy z 25 września 2015 roku o świadczenie usług administratora hipoteki, zawartej między (...) spółką akcyjną w upadłości jako emitentem a O. Ś. jako administratorem hipoteki, administrator hipoteki w ramach swojej kompetencji jest upoważniony do podejmowania w imieniu obligatariuszy wszelkich czynności pozasądowych, sądowych i egzekucyjnych w sprawach związanych z dochodzeniem roszczenia zabezpieczonego hipoteką. Administrator hipoteki działa jako zastępca pośredni obligatariuszy – podejmuje działania we własnym imieniu, na cudzy rachunek. Podstawą takiego działania jest umowa, w której zostaje wskazana osoba, na której rachunek działania podejmuje pośrednik. Zastępstwo pośrednie wywołuje skutek wyłącznie wobec zastępcy, który w drodze dodatkowej czynności przenosi nabyte prawa i obowiązki na zastępowanego. Tylko administrator posiada legitymację czynną i bierną w postępowaniu przed sądami cywilnymi i administracyjnymi. Z przedłożonych dokumentów wynika, że to O. Ś. jest wierzycielem (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej. To na jego wniosek doszło do zajęcia 5 lipca 2016 roku wierzytelności przysługujących (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółce jawnej od dłużnika M. R..

pismo procesowe z 18 czerwca 2018 roku – k. 151-154

20 grudnia 2018 roku Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku w nakazie zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym nakazał, aby pozwany M. R. zapłacił na rzecz powoda O. Ś. kwotę 37.577,70 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 5 lipca 2016 roku do dnia zapłaty oraz 469,75 złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych, a także 2.417 złotych w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia niniejszego nakazu zapłaty, albo wniósł w tym terminie sprzeciw od nakazu zapłaty.

nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z 20 grudnia 2018 roku – k. 159

W przepisanym terminie pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, domagając się m.in. oddalenia powództwa w całości jako bezzasadnego oraz zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej z uwzględnieniem opłaty sądowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych. Pozwany podniósł zarzuty braku legitymacji czynnej, braku legitymacji biernej oraz zaspokojenia powoda.

sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym – k. 162

W piśmie procesowym z 1 lipca 2019 roku powód zmodyfikował powództwo wniesione w sprawie w ten sposób, że wniósł o:

1.  zasądzenie od M. R. na rzecz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej kwoty 37 577,70 złotych wraz z odsetkami za opóźnienie w wysokości ustawowej za okres od 5 lipca 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  ewentualnie o zasądzenie od M. R. na rzecz O. Ś. kwoty 37 577,70 złotych wraz z odsetkami za opóźnienie w wysokości ustawowej za okres od 5 lipca 2016 roku do dnia zapłaty;

3.  w każdym przypadku - zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Nadto wniósł o ustanowienie kuratora dla niemającej zdolności procesowej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej z siedzibą w G., zarejestrowanej w Krajowym Rejestrze Sądowym Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku pod numerem (...), a następnie o przypozwanie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej do udziału w postępowaniu w charakterze interwenienta ubocznego.

pismo procesowe z 1 lipca 2019 roku – k. 192-206

W piśmie procesowym z 22 lutego 2021 roku kurator procesowy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej z siedzibą w G. zgłosił interwencję uboczną po stronie powoda, wskazując, że popiera w całości stanowisko powoda.

pismo procesowe z 22 lutego 2021 roku – k. 459-460

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku postanowieniem z 2 lipca 2021 roku oddalił opozycję pozwanego przeciwko wstąpieniu do sprawy interwenienta ubocznego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej z siedzibą w G..

­ postanowienie Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z 2 lipca 2021 roku – k. 481

W piśmie procesowym z 9 grudnia 2021 roku powód O. Ś. przedstawił ostateczne stanowisko w sprawie, podtrzymując dotychczasowe żądania, twierdzenia oraz wnioski.

pismo procesowe z 9 grudnia 2021 roku – k.

W piśmie z 14 grudnia 2021 roku interwenient uboczny podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

pismo procesowe z 14 grudnia 2021 roku – k.

W piśmie z 21 grudnia 2021 roku pozwany podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

pismo procesowe z 21 grudnia 2021 roku – k.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na nieruchomości położonej w rejonie miejscowości S. w gminie G. I., dla której Sąd Rejonowy w Bartoszycach prowadzi księgę wieczystą numer (...), została ustanowiona hipoteka zabezpieczająca roszczenie Obligatariuszy obligacji serii (...) spółki akcyjnej z siedzibą w G.. W okresie od 29 grudnia 2011 roku do 2 października 2017 roku właścicielem nieruchomości była (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka jawna z siedzibą w S. (następnie w W.). (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka jawna nabyła własność nieruchomości na mocy umowy spółki jawnej w drodze aportu wniesionego do spółki przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W..

odpis zupełny księgi wieczystej numer księgi (...) – k. 43-132; kopia umowy spółki jawnej z 29 grudnia 2011 roku zawartej w formie aktu notarialnego – k. 435-441

W związku z nabyciem od przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. od Agencji Nieruchomości Rolnych nieruchomości, o której mowa powyżej, 7 maja 2013 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zawarła z M. R. umowę, na mocy której rozwiązano Umowę z 1 marca 2012 roku za porozumieniem stron i zawarto nową umowę dzierżawy m.in. przedmiotowej nieruchomości. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. oświadczył, że jest właścicielem nieruchomości znajdującej się w miejscowości S., stanowiącej działkę numer (...), dla której Sąd Rejonowy w Bartoszycach prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) (§ 1 ust. 1 umowy). Umowę zawarto na 15 lat od 1 maja 2013 roku do ostatniego dnia kwietnia 2028 roku (§ 3 ust. 1). Czynsz netto za dzierżawę ustalono na kwotę 96.750 złotych za każdy rok, powiększoną o należny podatek od towarów i usług (§ 3 ust. 3).

poświadczony odpis umowy dzierżawy z 7 maja 2013 roku – k. 133-139

Strony umowy dzierżawy z 7 maja 2013 roku aneksowały ją następnie porozumieniem z 28 marca 2014 roku, zawartym z uwagi na to, że:

-

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest dłużnikiem rzeczowym z tytułu hipotek ustanowionych m.in. w związku z emisją obligacji (spółki) (...),

-

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest dłużnikiem kilku podmiotów, w tym Agencji Nieruchomości Rolnych,

-

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w celu uniknięcia egzekucji z nieruchomości zamierza pozyskać kapitał niezbędny do spłaty swoich zobowiązań,

-

w celu zabezpieczenia środków, które mają być pozyskane na spłatę zobowiązań, m.in. wobec których toczy się postępowanie egzekucyjne, skutkujące wpisem do działu trzeciego księgi wieczystej, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zamierza przenieść prawa i obowiązki z umowy dzierżawy z 7 maja 2013 roku na inny podmiot lub osobę fizyczną.

Wydzierżawiający oświadczył, że tytułem odszkodowania za rezygnację z dzierżawy nieruchomości i związaną z tą rezygnacją utratą wieloletnich dochodów, zapłaci odszkodowanie w kwocie stanowiącej pięciokrotność czynszów dzierżawy opisanych w § 3 ust. 3 umowy dzierżawy, to jest kwotę 403.955 złotych (§ 1 ust. 1). Strony umowy oświadczyły, że dzierżawca posiada wobec wydzierżawiającego wymagalne zadłużenie z tytułu czynszu dzierżawy za 2013 roku w kwocie 109.383 złote (§ 1 ust. 2). Strony oświadczyły, że dokonują potrącenia odszkodowania opisanego w ustępie pierwszym ze zobowiązaniem opisanym w ustępie drugim i umarzają dług dzierżawcy w kwocie 109.383 złote (§ 1 ust. 3), oraz że wydzierżawiający pozostaje dłużnikiem dzierżawcy co do kwoty 294.572 złote, a powyższe zapłaci w trzech równych ratach w terminach do 31 stycznia lat kolejno 2015, 2016 i 2017 (§ 1 ust. 4).

kopia porozumienia z 28 marca 2014 roku – k. 358-359; zeznania świadka K. R. – k. 381, przesłuchanie pozwanego M. R. na rozprawie 23 lutego 2021 roku – k. 442 (00:12:37-00:35:13)

22 czerwca 2015 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym nakazał pozwanemu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółce jawnej z siedzibą w W. aby zapłacił powodowi O. Ś., prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą Kancelaria Adwokacka (...), 5 280 000 złotych z odsetkami ustawowymi od 6 lipca 2013 roku do dnia zapłaty oraz 32 200 złotych, albo w tym terminie wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty. 25 sierpnia 2015 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie nadał klauzulę wykonalności powyższemu tytułowi egzekucyjnemu.

odpis postanowienia Referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie z 22 czerwca 2015 roku – k. 37; odpis postanowienia Referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie z 25 sierpnia 2015 roku – k. 40

Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Bartoszycach M. G. prowadzi postępowanie egzekucyjne (sygnatura Km 2001/15) z wniosku O. Ś. przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółce jawnej z siedzibą w W. na podstawie tytułu wykonawczego w postaci powyżej opisanego nakazu zapłaty, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. 21 września 2015 roku Obligatariusze przyłączyli się do egzekucji prowadzonej z przedmiotowej nieruchomości. 5 lipca 2016 roku doszło do zajęcia wierzytelności (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki jawnej z siedzibą w W., należnych dłużnikowi od M. R. jako dłużnika wierzytelności z tytułu umowy dzierżawy części nieruchomości – działki numer (...).

odpis zupełny księgi wieczystej numer księgi (...) – k. 43-132; odpis zaświadczenia o dokonanych wpłatach – k. 17; odpis zajęcia wierzytelności – k. 41-42

Przysługujące M. R. prawo dzierżawy działki numer (...) na okres 15 lat od 1 maja 2013 roku nie zostało wykreślone z księgi wieczystej.

odpis zupełny księgi wieczystej numer księgi (...) – k. 43-132

Ocena dowodów:

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dowodów z dokumentów, częściowo przedstawionych w formie odpisów poświadczonych za zgodność z oryginałem, częściowo bez takiego poświadczenia, co jednak nie miało wpływu na ocenę ich wiarygodności dokonaną przez pryzmat dyrektyw oceny dowodów z art. 233 § 1 k.p.c.. Strony nie kwestionowały wartości formalnej i materialnej dowodów z dokumentów. Sąd również nie miał podstaw do wątpienia w ich autentyczność i moc dowodową.

Odpis zupełny księgi wieczystej, odpisy postanowień Referendarza sądowego oraz dokumenty pochodzące od Komornika sądowego stanowiły dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 § 1 k.p.c.).

Sąd jedynie posiłkowo posłużył się dowodami z zeznań świadka K. R. i przesłuchania M. R. w charakterze strony. Pozwany i świadek potwierdzili okoliczność zawarcia umowy dzierżawy i aneksu („porozumienia”) i szczegóły współpracy w ramach zawartej umowy dzierżawy z ich perspektywy, co jednak miało wtórne znaczenie wobec przyjętego przez Sąd kierunku rozstrzygnięcia.

Sąd zważył, co następuje.

Powód oparł swoje roszczenie na podstawie art. 887 § 2 k.p.c. w zw. z art. 902 k.p.c. Za Sądem Najwyższym przyjąć należy, że przepis art. 887 § 2 k.p.c. reguluje powództwo wierzyciela egzekwującego przeciwko dłużnikowi zajętej wierzytelności, zwanemu także poddłużnikiem lub trzeciodłużnikiem. Swoistość tego powództwa polega na tym, że na skutek zajęcia dochodzi do podstawienia wierzyciela egzekwującego we wszystkie prawa i roszczenia jego dłużnika. Z istoty tej substytucji wynika, że powód (wierzyciel egzekwujący) nie może domagać się w takim procesie od pozwanego zasądzenia roszczenia do swoich rąk, lecz może żądać zasądzenia takiego roszczenia wyłącznie na rzecz dłużnika egzekwowanego. Reguła ta odnosi się także do zajętej wierzytelności podlegającej egzekucji. Innymi słowy, wierzyciel egzekwujący w procesie wytoczonym przeciwko dłużnikowi zajętej wierzytelności powinien żądać zasądzenia dochodzonej należności na rzecz dłużnika egzekwowanego jako strony uprawnionej materialnie, a nie na swoją rzecz (por. wyr. SN z dnia 25.01.2017 r., IV CSK 232/16, LEX nr 2216189). Powód zatem słusznie pismem z dnia 1 lipca 2019 roku zmodyfikował żądanie pozwu w ten sposób, że wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki jawnej kwoty 37.577,70 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 lipca 2016 roku do dnia zapłaty.

Powództwo jednakże podlegało oddaleniu, gdyż wierzytelność z tytułu czynszu za dzierżawę nieruchomości stanowiącej działkę nr (...), o powierzchni 18,84 ha, położonej w miejscowości S. M. w gminie G., dla której Sąd Rejonowy w Bartoszycach V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) nie przysługiwała (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce jawnej z (...). Z treści umowy dzierżawy zawartej dnia 7 maja 2013 roku (k. 133-139) wynika, że stronami tej umowy były: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (wydzierżawiający) oraz M. R. (dzierżawca). Nie można zgodzić się z twierdzeniem interwenienta ubocznego, że stroną tej umowy była (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka jawna, na co, według interwenienta ubocznego, miało by wskazywać oświadczenie wydzierżawiającego o przysługującym mu prawie własności do przedmiotowej nieruchomości zawarte w § 1 umowy dzierżawy. Z oświadczenia tego wynika, że prawo własności nieruchomości miało przysługiwać wydzierżawiającemu, tj. (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.. Zwrócić jednakże należy uwagę na umowę spółki zawartej dnia 29 grudnia 2011 roku w formie aktu notarialnego przed notariuszem A. S. ((...) nr (...)) (k. 435-441), której stroną była także (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Zgodnie z § 6 tej umowy (...) Sp. z o. o. wniosła do Spółki wkład niepieniężny w postaci prawa własności nieruchomości położonej w miejscowości S., gmina G., stanowiącej działki: nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Bartoszycach V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) o wartości 10.016.000 złotych. Wbrew twierdzeniom pozwanego prawo własności wskazanej nieruchomości przeszło z (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. na rzecz (...) Sp. z o. o. Sp. J. z siedzibą w G.. Do umowy spółki jawnej zawartej w formie aktu notarialnego zastosowanie z mocy odesłania zawartego w art. 2 k.s.h. znajdą przepisy art. 155-158 k.c. Wniesienie przez wspólnika w przypadku, gdy umowa spółki została zawarta w formie aktu notarialnego, wkładu niepieniężnego w postaci prawa własności nieruchomości, wywołuje skutek rozporządzający zgodnie z art. 155 § 1 k.c. i nie jest potrzebne dodatkowe oświadczenie wspólnika o przeniesieniu prawa własności takiej nieruchomości na rzecz zawiązanej spółki. (por. wyr. SN z dnia 14.01.2015 r., II CSK 85/14, OSNC 2016, nr 1, poz. 10). Wobec powyższego (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. w dniu zawarcia umowy dzierżawy, tj. 7 maja 2013 roku, nie była właścicielem przedmiotowej nieruchomości. Okoliczność ta jednakże pozostaje bez wpływu na ważność umowy dzierżawy oraz świadczenie wzajemne dzierżawcy w postaci czynszu. Jak wskazuje się w orzecznictwie, wydzierżawiający nie musi być właścicielem przedmiotu dzierżawy lub z mocy innego prawa upoważnionym do oddania rzeczy w dzierżawę. Dzierżawa, podobnie jak najem, zmierza jedynie do zapewnienia czasowego używania rzeczy, a cel ten jest możliwy do osiągnięcia mimo nieposiadania przez wydzierżawiającego odpowiedniego uprawnienia (por. post. SN z dnia 5.10.2005 r., II CZ 85/05, LEX nr 1554388; wyr. SN z dnia 14.04.1961 r., III CR 806/60, OSNC 1962, Nr 3, poz. 101). Mając na uwadze, że stosunek obligacyjny, na mocy którego pozwany był zobowiązany do zapłaty czynszu za dzierżawę nieruchomości, łączył pozwanego z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., to temu podmiotowi ( (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W.) przysługuje wierzytelność wobec pozwanego z tytułu czynszu za dzierżawę nieruchomości. Hipoteka nie obejmuje roszczeń o czynsz najmu lub dzierżawy, jeżeli wynajmującym lub wydzierżawiającym nie jest właściciel nieruchomości obciążonej hipoteką (por. T. Czech, Księgi wieczyste i hipoteka. Komentarz, LexisNexis 2014, art. 88).

Wobec powyższego, dłużnik powoda – (...) Sp. z o. o. Sp. J. z siedzibą w G. nie jest wierzycielem pozwanego M. R., a zatem powód nie może wykonywać wobec pozwanego z praw wynikających z wierzytelności z tytułu czynszu za dzierżawę nieruchomości, bowiem ta nie przysługuje dłużnikowi powoda.

Mając na uwadze wzajemną relację roszczenia głównego i ewentualnego, wyrażającą się w zależności tego rodzaju, że dopiero oddalenie żądania głównego czyni celowym rozpatrzenie roszczenia ewentualnego – Sąd zważył, co następuje.

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie również w zakresie żądania ewentualnego, sformułowanego przez powoda w ten sposób, że żądał zasądzenia od M. R. na rzecz O. Ś. kwoty 37.577,70 złotych wraz z odsetkami za opóźnienie w wysokości ustawowej za okres od 5 lipca 2016 roku do dnia zapłaty. W tym zakresie w oczywisty sposób nie znajduje zastosowania konstrukcja podstawienia ustawowego z art. 887 § 2 k.p.c. w zw. z art. 902 k.p.c., powód nie jest wszak dłużnikiem egzekwowanym swojego mocodawcy. Jednocześnie powód nie wykazał ani nie twierdził nawet, by O. Ś. przysługiwała wobec M. R. jakakolwiek wierzytelność uzasadniająca żądanie zapłaty kwoty 37.577,70 złotych.

Żądanie ewentualne podlega więc oddaleniu na podstawie art. 887 § 2 k.p.c. w zw. z art. 902 k.p.c..

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie odpowiedzialności za wynik sprawy (art. 98 § 1 k.p.c.), zgodnie z żądaniem pozwanego. Stawkę należnych kosztów wobec każdego z żądań będących przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie wyliczono na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015 poz. 1804 ze zm.). W kosztach postępowania poniesionych przez pozwanego uwzględniono również opłatę skarbową od pełnomocnictwa (17 złotych).

Sygn. akt I C 1416/17

ZARZĄDZENIE

(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)