Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 1867/18 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku z 2019-08-07

Sygn. akt I 1 C 1867/18 upr.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 sierpnia 2019 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział I Cywilny

Sekcja ds. rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Piotr Szutenberg

Protokolant: Michał Kukuła

po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2019 roku w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa I. K.

przeciwko pozwanej B. B. (1)

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powódki I. K. na rzecz pozwanej B. B. (1) 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  nakazuje pobrać od powódki I. K. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku kwotę 279 zł (dwieście siedemdziesiąt dziewięć złotych) tytułem kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

I 1 C 1867/18 upr.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 18 lutego 2018 r. złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym powódka I. K. wniosła o zasądzenie od pozwanej B. B. (1) kwoty 13.300 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 14 czerwca 2016 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w sierpniu 2008 r. pożyczyła pozwanej 15.000 zł. Z uwagi na relacje rodzinne (teściowa – synowa) umowa została zawarta w formie ustnej, zaś strony ustaliły, iż pozwana zwróci pożyczoną kwotę w miarę możliwości finansowych. Syn powódki i ówczesny mąż pozwanej – M. K., który dowiedział się o umowie po jej zawarciu, w okresie od września 2008 r. do lutego 2009 r. zwrócił powódce część pożyczki w łącznej wysokości 1.700 zł. Tym samym w wyniku dokonania w/w wpłat zobowiązanie pozwanej wynikające z faktu zawarcia pomiędzy stronami przedmiotowej umowy pożyczki zmniejszyło się z kwoty 15.000 zł do 13.300 zł. Pozwana ani M. K. nie dokonali na rzecz powódki kolejnych wpłat tytułem częściowego zwrotu przedmiotu pożyczki poza wpłatami wymienionymi powyżej. Z uwagi na powyższe powódka w dniu 26 kwietnia 2016 r. wezwała pozwaną do spłaty długu w miesięcznych ratach po 750 zł. Pozwana w korespondencji SMS wskazała, iż wobec spłaty pożyczki w całości przez syna powódki M. K. nie posiada względem powódki żadnego zobowiązania. Nie zaprzeczyła ona tym samym zawarciu umowy pomiędzy stronami niniejszej sprawy i uznała roszczenie. Z uwagi na okoliczność, że strony nie określiły precyzyjnie terminu zwrotu przedmiotu zawartej pomiędzy nimi umowy pożyczki, powódka drogą pisma z dnia 27 kwietnia 2016 r. wypowiedziała pozwanej przedmiotową umowę z zachowaniem sześciotygodniowego okresu wypowiedzenia. Pomimo upływu z dniem 13 czerwca 2016 r. terminu wypowiedzenia pozwana nie dokonała zapłaty a zatem dochodzone pozwem roszczenie stało się wymagalne w dniu następnym tj. 14 czerwca 2016 r. Wobec powyższego powódka wniosła o zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 13.300 zł od dnia 14 czerwca 2016 r. do dnia zapłaty.

(pozew, k. 5-7)

W dniu 19 marca 2018 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu Gdańsk – Północ w Gdańsku zgodnie z właściwością ogólną.

(postanowienie, k. 9)

W piśmie przygotowawczym z dnia 9 czerwca 2019 r. powódka podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie.

(pismo, k. 20-23)

Nakazem zapłaty z dnia 3 lipca 2018 r. Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

(nakaz zapłaty, k. 52)

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i obciążenie powódki kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego. Pozwana podniosła zarzut nieistnienia zobowiązania zaprzeczając zawarciu umowy pożyczki z pozwaną. Wskazała, iż umowę pożyczki powódka zawarła z ówczesnym mężem pozwanej i synem powódki – M. K., zaś pozwana o pożyczce dowiedziała się dopiero z zeznań M. K. złożonych w dniu 9 kwietnia 2009 r. w trakcie rozprawy rozwodowej. Pozwana nawet nie wiedziała ile były maż pożyczył od matki i na co przeznaczył uzyskane środki. Powódka natomiast wezwała pozwaną o zwrot długu dopiero po ośmiu latach od rzekomego udzielenia pożyczki i to w ten sam dzień, gdy dowiedziała się o zabezpieczeniu podwyższonych z wniosku pozwanej alimentów. Wcześniej ani powódka ani M. K. nigdy nie żądali od pozwanej zwrotu jakichkolwiek pieniędzy, ani też nie twierdzili, że pozwana pożyczyła jakąś kwotę od teściowej. Żądanie takie dopiero zostało sformułowane, gdy powódka dowiedziała się o zabezpieczeniu podwyższonych alimentów na dzieci.

Nadto pozwana podkreśliła, że kwota wskazana w pozwie jest przez powódkę całkowicie zmyślona, gdyż w wezwaniu do zapłaty żądano od pozwanej zapłaty kwoty 15.000 zł, z kolei w smsie do pozwanej powódka żądała spłaty kwoty 7.500 zł w ratach. Z kolei spółka (...) na żądanie powódki wpisała pozwaną na stronę (...) jako rzekomego dłużnika kwoty 30.000 zł. Wobec tego kwota z pozwu jest czwartą z kolei wysokością kwoty żądanej od pozwanej.

W ocenie pozwanej także same twierdzenia powódki o spłacie rzekomego długu pozwanej przez jej byłego męża są wewnętrznie sprzeczne. Skoro pozew o rozwód pozwana złożyła w listopadzie 2008 r. to uznać należy, że co najmniej w tej dacie nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Wobec tego zupełnie nielogiczne jest twierdzenie powódki, jakoby jej syn dobrowolnie za swoją żonę, z którą się wówczas rozwodził, spłacał przez kilka miesięcy jej zadłużenie. Jedynym logicznym wytłumaczeniem tej sytuacji jest fakt, że tak naprawdę to syn powódki wziął u niej pożyczkę, którą potem spłacał w ratach, o czym zresztą zeznał w sprawie rozwodowej. Ponadto, jeżeli pozwana umówiła się z synem na spłaty w comiesięcznych ratach, to roszczenie o zapłatę jest przedawnione o kilka lat.

(sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 55-65)

W odpowiedzi na sprzeciw powódka podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie. W ocenie strony powodowej pozwana przyznała, że doszło do zawarcia ustnej umowy pożyczki na kwotę 15.000 zł, zaprzeczyła jedynie temu, by to ona była stroną tej umowy. Nadto z treści korespondencji SMS w żaden sposób nie wynika, aby pozwana kwestionowała okoliczność zawarcia z pozwaną ustnej umowy pożyczki. Pozwana kwestionuje w jej treści jedynie obowiązek zwrotu powódce przedmiotu tej umowy twierdząc, ze został on już w całości zwrócony przez jej syna M. K.. Powódka zaprzeczyła też, by istniały rozbieżności co do wysokości żądanych kwot od pozwanej. Kwota 30.000 zł wskazana w wezwaniu do zapłaty obejmowała odsetki za opóźnienie zwrotu pożyczki. Z kolei w treści korespondencji powódka żądała kwoty 7.500 zł, albowiem podzieliła nominalną kwotę pożyczki na pół między pozwaną, a jej byłego męża.

Powódka dodała, że wielokrotnie upominała się bezpośrednio u pozwanej, czy też za pośrednictwem jej ówczesnego męża, o zwrot na swoją rzecz przedmiotu pożyczki. Nie bez znaczenia dla omawianej kwestii pozostaje również okoliczność, że powódka od 2010 r. do 2015 r. przebywała poza granicami kraju. W sprawie nie może być mowy o przedawnieniu dochodzonego roszczenia. Świadczenie rozłożone na raty nie jest świadczeniem okresowym, a zatem znajduje do niego 10-letni (obecnie 6-letni) termin przedawnienia roszczeń.

(odpowiedź na sprzeciw, k. 134-142)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana B. B. (1) od dnia 28 kwietnia 2001 r. była w związku małżeńskim z M. K.. Ze związku tego urodziła się dwójka dzieci: D. K. oraz A. K.. Relacje między małżonkami znacząco zaczęły się psuć w kwietniu 2008 r. po narodzinach drugiej córki. Małżonkowie zamieszkali wówczas w osobnych pokojach. Najbliższa rodzina miała wiedzę o tym, że w ich związku się nie układa. Małżonkowie nie wychodzili nigdzie razem i prowadzili osobne rachunki bankowe. M. K. często wyjeżdżał w weekendy wraz z kolegami.

( dowód: zeznania pozwanej B. B. (1), k. 211, k. 158-158v. w zw. z k. 210v.; zeznania świadka K. P., k. 198-199)

Powódka I. K. w dniu 29 sierpnia 2008 r. wypłaciła z konta bankowego kwotę 20.000 zł, zaś w dniu3 września 2008 r. kwotę 23.000 zł. Środki te uzyskała z ubezpieczenia po zmarłym mężu.

( dowód: - wyciąg z konta, k. 143-144)

W dniu 24 listopada 2008 r. B. B. (1) wniosła przeciwko M. K. pozew o rozwód. W treści powództwa pozwana wskazała, że strony od dłuższego czasu nie współżyją ze sobą, nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, a także nie łączy ich żadna więź duchowa. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 2 grudnia 2009 r. w sprawie o sygn. akt II C 4836/08 związek małżeński został rozwiązany.

( dowód: pozew o rozwód, k. 66-69, wyrok k. 82)

B. B. (1) wniosła w imieniu małoletnich dzieci przeciwko M. K. pozew o podwyższenie alimentów do Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku W dniu 26 kwietnia 2016 r. w godzinach porannych M. K. prowadził z pozwaną B. B. (1) korespondencję SMS, w trakcie której B. B. (1) poinformowała go o pozwie oraz o wniosku o zabezpieczenie wysokości alimentów, który został uwzględniony. W tym samym dniu o godzinie 15:31 powódka I. K. napisała do B. B. (1) SMSa, w którym wezwała ją do rozliczenia długu i ratalnej jego spłaty w 10 ratach po 750 zł. W odpowiedzi pozwana wskazała, iż nie ma powodów aby unikać powódki co do rzekomego długu. Wskazała, że temat rzekomego długu jest skończony albowiem M. K. zobowiązał się do spłaty i kilkakrotnie mówił, że dług jest spłacony, zaś pozwana odnosi wrażenie, że jest zastraszana w związku z wnioskiem o podwyższenie alimentów. W odpowiedzi powódka przyznała, iż dowiedziała się o podwyższonych alimentach i dlatego ośmieliła się odezwać.

( dowód : korespondencja SMS z dnia 26 kwietnia 2016 r. pomiędzy powódką i M. K. oraz pomiędzy powódką i pozwaną, k. 27-32, k. 114-120)

Po otrzymaniu powyższych wiadomości B. B. (1) spotkała się z bliską przyjaciółką K. P. żaląc się, że nigdy się nie uwolni od tej rodziny i wskazując, że nie ma pojęcia o jaką pożyczkę może chodzić.

( dowód: - zeznania świadka K. P., k. 198-198v.)

Pismem z dnia 27 kwietnia 2016 r. powódka I. K., działając przez spółkę (...), oświadczyła, iż wypowiada B. B. (1) ustną umowę pożyczki zawartą pomiędzy stronami i wezwała pozwaną do zapłaty w terminie 6 tygodni kwoty 29.990 zł w tym 15.000 zł z tytułem kwoty pożyczki oraz 14.990 zł tytułem odsetek ustawowych. Jednocześnie spółka (...) umieściła informację o zadłużeniu pozwanej na stronie internetowej dlugi.info.

( dowód : wezwanie do zapłaty k. 33-38, karta długu – k. 96)

Przyjaciółka pozwanej K. P. po raz pierwszy dowiedziała się o żądaniu zwrotu pożyczki od pozwanej w trakcie sprawy o podwyższenie alimentów. Pozwana nigdy nie zwracała się do niej z prośba o pożyczenie pieniędzy.

( dowód : zeznania świadka K. P. k. 198-199)

Matka pozwanej B. B. (2) po raz pierwszy o żądaniu zwrotu pożyczki dowiedziała się po podwyższeniu alimentów bezpośrednio od córki. W trakcie przypadkowych spotkań powódka nie wspominała B. B. (2), że jej córka jest jej dłużna jakieś pieniądze. Pozwana nie pożyczała większych kwot pieniędzy od matki. B. B. (2) wraz ze swoim mężem pomagali jednak córce finansowo, wspomagając ją bieżąco drobnymi kwotami.

( dowód : zeznania świadka B. B. (2) k. 199-200)

Sąd zważył co następuje:

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie przedłożonych przez strony dokumentów prywatnych i urzędowych. Podkreślenia wymaga przy tym, że dokumenty urzędowe w postaci protokołów rozpraw w innych postępowaniach stanowiły jedynie dowód tego, że określone osoby w toku tych postępowań złożyły zeznania określonej treści. Tym samym dokumenty te nie mogły zastąpić dowodów z przesłuchania świadków i stron w niniejszym postępowaniu, stanowiły jednak istotny dowód służący ocenie wiarygodności przesłuchiwanych osób.

Sąd oddalił wniosek pozwanej o zwrócenie się o akta sprawy IV RC 211/15 oraz II C 4836/08 z tego względu, że pozwana jako strona wymienionych postępowań mogła samodzielnie przedstawić do akt sprawy dokumenty na które miała zamiar się powołać i zbędne było dołączanie akt wymienionych spraw do akt niniejszej postępowania.

Nadto podstawę ustaleń faktycznych stanowiły dowody z zeznań świadków oraz dowód z przesłuchania stron. Zauważyć przy tym należy, że zgodnie z art. 720 § 2 k.c. w brzmieniu z okresu, w którym miała być udzielona pożyczka, umowa pożyczki, której wartość przenosi pięć milionów złotych (tj. po denominacji pięćset złotych), powinna być stwierdzona pismem. Zgodnie z art. 74 § 1-2 k.c., obowiązującym w tamtym czasie, zastrzeżenie formy pisemnej bez rygoru nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności. Jednakże mimo niezachowania formy pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych, dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę, jeżeli żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma. W orzecznictwie wskazuje się, że uprawdopodobnić dokonanie czynności prawnej może nie tylko podpisane pismo spełniające kryteria dokumentu prywatnego, ale także każda wzmianka, zapisek czy informacja zawierająca treść bezpośrednio lub pośrednio wskazującą, że określona czynność prawna doszła do skutku, przy czym pismo, o którym mówi art. 74 § 2 k.c., nie ma stanowić dowodu dokonania czynności prawnej, lecz jedynie stwarzać podstawy do przypuszczeń, że czynność nastąpiła, zaś sam fakt jej podjęcia ma być dopiero udowadniany zeznaniami świadków i stron lub innymi dowodami, a zatem środkami przewidzianymi w katalogu dowodów (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 31 maja 2017 r., VI ACa 1959/15, LEX nr 2335200). W niniejszej sprawie Sąd uznał, że dokonanie czynności prawnej zostało uprawdopodobnione za pomocą wiadomości SMS (k. 27-32), co umożliwiało przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadków i stron.

Podkreślenia wymaga, że stanowiska stron w niniejszym postępowaniu były wyraźnie odmienne. Istotne rozbieżności występowały również w treści zeznań przesłuchanych świadków. W zakresie przeprowadzonych dowodów osobowych Sąd, po analizie całości zgromadzonego materiału dowodowego, oparł ustalenia faktyczne na zeznaniach świadków K. P. oraz B. B. (2) oraz na dowodzie z przesłuchania pozwanej B. B. (1). Z kolei zeznania świadków K. J., M. K. oraz zeznania powódki I. K. Sąd uznał za niewiarygodne. Co istotne, Sąd dokonywał oceny wiarygodności świadków oraz zeznań stron przede wszystkim w kontekście przedmiotu niniejszego sporu, tj. ustalenia czy w sierpniu 2008 r. doszło do zawarcia między stronami ustnej umowy pożyczki w kwocie 15.000 zł. Celem ustalenia, czy taka czynność prawna rzeczywiście miała miejsce, istotne było zbadanie relacji rodzinnych istniejących między stronami w tamtym okresie oraz ich sytuacji majątkowej. Analiza tych okoliczności doprowadziła Sąd do wniosku, że zeznania powódki oraz powołanych przez niej świadków nie zasługują na uwzględnienie z przyczyn szerzej opisanych w dalszej części wywodu.

Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Przyjmuje się, że ramy swobodnej oceny dowodów muszą być zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnego poziomu świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. W kontekście powyższego Sąd na podstawie przeprowadzonych w sprawie dowodów uznał, iż pomiędzy stronami nie doszło do zawarcia ustnej umowy pożyczki, zaś zeznania powódki oraz świadków K. J. i M. K. w tym względzie nie zasługują na wiarę jako sprzeczne z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym, a nadto nie znajdujące potwierdzenia w pozostałym zgromadzonym w spawie materiale dowodowym.

Wątpliwości Sądu wzbudziła okoliczność, iż powódka wystąpiła do pozwanej z roszczeniem zwrotu pożyczki po raz pierwszy dopiero w dniu 26 kwietnia 2016 r. tj. po upływie prawie 8 lat od dnia w którym miało dojść do zawarcia umowy. Wprawdzie powódka podnosiła, że już wcześniej zwracała się do pozwanej o zwrot kwoty pożyczki, jednak na tę okoliczność nie został przedstawiony żaden bezpośredni dowód. Jednocześnie żądanie zwrotu pożyczki nastąpiło w zbiegu czasowym z postępowaniem w przedmiocie zwiększenia kwoty alimentów przyznanych wspólnym dzieciom pozwanej i syna powódki. Pozwala to na uznanie za wiarygodne twierdzeń pozwanej, że niniejsze postępowanie stanowiło wyłącznie rodzaj odwetu za żądanie podwyższenia alimentów.

Także treść przedstawionej korespondencji SMS, wbrew twierdzeniom powódki, nie dała jednoznacznych podstaw do uznania, iż strony zawarły umowę pożyczki. Pozwana stanowczo zaprzeczyła bowiem temu, by była dłużnikiem powódki pisząc o „rzekomym długu”. W ocenie Sądu sformułowanie powyższe nie pozwala na przyjęcie, iż pozwana potwierdziła zawarcie umowy, a tym bardziej że uznała dług. Z treści wiadomości wyraźnie przy tym wynika, że pozwana traktuje pożyczkę o której mowa, jak dług M. K. wobec swojej matki, nie zaś jako własne zobowiązanie.

Okoliczność zawarcia umowy nie wynikała również z przedłożonych do akt protokołów rozpraw w sprawach o rozwód oraz o podwyższenie alimentów. W protokole przesłuchania informacyjnego pozwanej podczas sprawy rozwodowej (k.71) ujęte zostało następujące sformułowanie: ” Pracowałam ale jestem w okresie wypowiedzenia jednak nadal otrzymuje miesięcznie 2.000 zł, ja spłacam kredyty w kwocie 1029 zł za kredyt hipoteczny, 373 zł kredytu bankowego oraz karty kredytowe. Mąż daje mi wtedy na opłaty mieszkaniowe 800 zł plus 300 zł spłacam u mamy męża.” Jednocześnie w tym samym protokole wskazano na wypowiedź M. K.: „ Mamy trzy kredyty i ja spłacam kwotę 15 tysięcy jaką zaciągnęliśmy u mej mamy w kwocie po 300 zł bez odsetek”. Zestawienie powyższych wypowiedzi, jak i szyk zdania wypowiedzianego przez pozwaną pozwala uznać za wiarygodne jej stanowisko co do tego, że wypowiedź została niedokładnie zapisana, i że w rzeczywistości powiedziała ona, że to mąż spłaca kwotę 300 zł. Sąd zauważa przy tym, że M. K. wskazał, iż to razem z małżonką zaciągnął dług u swojej mamy. Co jednak istotne, powódka w niniejszym postępowaniu podnosiła, że pożyczka miała być udzielona wyłącznie pozwanej i to w tajemnicy przed jej ówczesnym mężem. Być może w tamtym czasie istniały jakieś rozliczenia między małżonkami, a powódką, jednak z całą stanowczością podkreślić należy, że zgromadzony materiał dowody nie pozwala na ustalenie ich treści, zaś z powyższych protokołów nie sposób wywieść istnienia zobowiązania w relacji między powódką, a pozwaną. Na takie zaś zobowiązanie wskazywała strona powodowa i ono stanowiło podstawę faktyczną powództwa rozpatrywanego przez Sąd w niniejszym postępowaniu.

Kolejne wątpliwości co do twierdzeń powódki o istnieniu umowy pożyczki powodowały rozbieżności co kwoty, jakiej powódka żądała od pozwanej. W korespondencji SMS z dnia 26 kwietnia 2016 r. powódka wskazała na zwrot kwoty 7.500 zł, nie podnosząc, że jest to część długu, podczas gdy w późniejszym wezwaniu zobowiązała pozwaną do zwrotu kwoty 29.990 zł (15.000 zł kapitału plus odsetki 14.990 zł). Jednocześnie powódka twierdziła, że strony nie ustalały kwoty odsetek od pożyczki. Z kolei żądanie pozwu obejmowało żądanie zapłaty jeszcze innej kwoty tj. 13.300 zł, której wysokość miała wynikać z tego, że część długu miała zostać spłacona przez byłego męża pozwanej w 5 ratach po trzysta złotych. Wcześniejsze wezwanie do zapłaty kwoty rzekomej spłaty jednak nie obejmowało. Na rozprawie w dniu 1 marca 2017 r. w sprawie o podwyższenie alimentów powódka zeznając jako świadek wskazała z kolei, że jej syn dokonał spłat 3 rat po 300 zł, nie zaś 5 rat jak wynika z jej stanowiska w niniejszej sprawie. Dodać należy przy tym, że sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego jest to, by w czasie rozpadu małżeństwa M. K. miał spłacać zobowiązania własnej żony.

Kolejną istotną okolicznością rzutującą na wiarygodność twierdzeń powódki jest to, że pożyczka nie została zgłoszona do Urzędu Skarbowego. Sąd nie dał wiary temu, by powódka nie wiedziała o istnieniu takiego obowiązku. Opodatkowanie darowizn uznać należy za wiedzę powszechną. Dalsze wątpliwości budzi nadto przekazanie kwoty pożyczki „z ręki do ręki”, nie zaś w formie przelewu bankowego, który jest powszechnym sposobem operacji finansowych stanowiącym jednocześnie dowód faktycznego przekazania środków pieniężnych konkretnemu podmiotowi. Powódka nie potrafiła wytłumaczyć dlaczego środki zostały przekazane w takie sposób, wskazując, że odbyło się to na wyraźne żądanie pozwanej. Dodać przy tym należy, że fakt wypłaty pieniędzy przez powódkę z konta bankowego nie dowodzi tego, by wypłacone kwoty zostały przekazane pozwanej w wykonaniu umowy pożyczki.

W końcu wskazać też należy, że do umowy pożyczki miało dojść w sierpniu 2008 r., podczas gdy w listopadzie 2008 r. powódka wystąpiła z pozwem rozwodowym. Doświadczenie życiowe wskazuje, iż rozpad małżeństwa, w szczególności małżeństwa posiadającego małe dzieci, jest procesem długotrwałym i złożonym, który nie następuje z dnia na dzień. Za niewiarygodne Sąd uznał więc zeznania powódki oraz świadków K. J. i M. K., którzy wskazywali, że pozew rozwodowy był zaskoczeniem i rozpad związku nastąpił w sposób nagły. W kontekście powyższego za sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego uznać należało udzielenie synowej pożyczki tuż przed rozwodem bez jakiegokolwiek dowodu przekazania pieniędzy. Nadto, zdaniem Sądu, nielogiczne jest, aby powódka pożyczyła pieniądze w tajemnicy przed własnym synem, z którym, jak zeznała, posiadała bardzo dobre relacje, jak również aby przekazanie pieniędzy nastąpiło na niewiadomy cel.

Nielogiczna i sprzeczna z zasadami doświadczenia życiowego jest również okoliczność zwrócenia się przez pozwaną o pożyczkę do powódki jako teściowej w sytuacji gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że mogła ona liczyć na pomoc finansową własnej matki B. B. (2). Świadek wskazała, że miała możliwość wsparcia finansowego córki i tymże wsparciem regularnie jej służyła. Możliwość udzielenia pozwanej pomocy finansowej przez rodziców została również potwierdzona zeznaniami pozwanej oraz świadka K. P..

Niezależnie od powyższego Sąd zwrócił uwagę na niespójne zeznania powódki i powołanych przez nią świadków odnośnie okoliczności w jakich miało dojść do zawarcia umowy. Powódka i świadek K. J. wskazały, że pożyczka miała być udzielona w tajemnicy przez M. K., zaś w ramach podziękowania pozwana miała wręczyć powódce tego samego dnia kosz owoców. Z kolei świadek M. K. zeznał, że kiedy zauważył wymieniony kosz owoców to uzyskał od żony informację, że stanowi on podziękowanie za udzielenie pożyczki. Łącząc zeznania w jedną całość dojść więc można do wniosku, że pożyczka miała być tajemnicą, a podziękowaniem za jej udzielenie był kosz , który został wręczony tego samego dnia. Jednocześnie jednak pozwana (wedle zeznań M. K.) nie ukrywała przed mężem celu zakupu kosza owoców i wprost powiedziała mu, że to podziękowanie za pożyczkę, która miała dopiero mieć miejsce. Powyższa sprzeczność, w ocenie Sądu, wyraźnie rzutuje na wiarygodność przesłuchiwanych świadków M. K. i K. J., jak też wskazuje na fakt, że do pożyczki stanowiącej podstawę roszczenia nigdy w rzeczywistości nie doszło.

Podsumowując powyższe wywody zauważyć należy, że każda z wymienionych okoliczności, które budziły wątpliwości Sądu, może wystąpić i rozpatrywana pojedynczo nie stanowi przekonywującego dowodu na to, że umowa nie została zawarta. W obrocie prawnym można spotkać się z pożyczkami udzielanymi ustnie, pożyczkami udzielanymi na niewiadomy cel i pożyczkami niezgłoszonymi do opodatkowania. Zdarza się też, że pieniądze przekazywane są „z ręki do ręki” bez pokwitowania, jak też to, że wierzyciel przez wiele lat nie dochodzi należności mimo przysługującego mu uprawnienia. Istnienie skomplikowanych relacje rodzinnych pozwala nawet na zaistnienie sytuacji, w której teściowa udziela pożyczki synowej w tajemnicy przed własnym dzieckiem, jak też gdy synowa zwraca się o pieniądze do teściowej, zamiast do własnej matki. Niemniej jednak nagromadzenie wszystkich powyższych okoliczności w niniejszej sprawie doprowadziło Sąd do przekonania, że pożyczka na którą powoływała się powódka w rzeczywistości nigdy nie miała miejsca, zaś zeznania powołanych przez powódkę świadków nie były wiarygodne. Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał roszczenie za nieudowodnione, co uzasadniało oddalenie powództwa na podstawie art. 6 k.c. Wobec tego nie było też potrzeby odnoszenia się do dalszych zarzutów stron związanych z kwestia skuteczności wypowiedzenia umowy, czy też przedawnienia dochodzonego roszczenia.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu z art. 98 § 1 k.p.c. zasądzając od powódki na rzecz pozwanej 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Sąd omyłkowo ustalił wysokość wynagrodzenia pełnomocnika pozwanej na kwotę 1.800 zł w oparciu o § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Mając na uwadze wartość przedmiotu sporu wysokość wynagrodzenia ustalona powinna zostać na kwotę
3.600 zł w oparciu o § 2 pkt 5 wymienionego Rozporządzenia.

Jednocześnie Sąd nakazał pobrać od powódki I. K. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku kwotę 279 zł tytułem kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa a stanowiących koszt stawiennictwa na rozprawę świadka K. J. przyznany prawomocnym postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2019 r.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w rep. C i kontrolce uzasadnień;

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem, protokołem pisemnym oraz nagraniem rozprawy z dnia 7 sierpnia 2019 r. doręczyć pełnomocnikowi powódki;

3.  akta z wpływem lub za 28 dni.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Franków
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację:  asesor sądowy Piotr Szutenberg
Data wytworzenia informacji: