Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2017 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku – I Wydział Cywilny

Przewodniczący: SSR Piotr Połczyński

Protokolant: sekr. sąd. Michał Czerwiński

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 września 2017 r. w G. sprawy

z powództwa Banku (...) Spółki Akcyjnej we W.

przeciwko P. Ż.

z udziałem interwenienta ubocznego po stronie powoda (...) (...) w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego P. Ż. na rzecz powoda Banku (...) Spółki Akcyjnej we W. kwotę 22.372,33 zł (dwadzieścia dwa tysiące trzysta siedemdziesiąt dwa złote, trzydzieści trzy grosze) z odsetkami:

•

od kwoty 15.719,92 zł - od dnia 30 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty, równymi czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, z tym zastrzeżeniem że za okres od dnia 1 stycznia 2016 r. nie mogą one przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetek maksymalnych za opóźnienie);

•

od kwoty 6.652,41 zł - ustawowymi od dnia 30 grudnia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

II.  umarza postępowanie w zakresie cofniętego powództwa;

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  oddala wniosek interwenienta ubocznego (...) (...) w W. o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego P. Ż. kosztów procesu;

V.  nakazuje pobrać od interwenienta ubocznego (...) (...) w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku kwotę 61,-(sześćdziesiąt jeden) złotych tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od interwencji ubocznej;

VI.  ustala, że pozostałe koszty procesu ponosi pozwany P. Ż. w 91,83%, a powód Bank (...) Spółka Akcyjna we W. w pozostałych 8,17% i pozostawia ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt I C 648/16

UZASADNIENIE

Powód Bank (...) Spółka Akcyjna we W., pozwem wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym, wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego P. Ż. kwoty 24.363,58 zł z odsetkami ustawowymi za okres od dnia 30 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazał, że zgłoszonego roszczenia głównego dochodzi w związku z niewywiązaniem się przez pozwanego z udzielonego jemu na podstawie umowy z dnia 29 października 2010 r. kredytu gotówkowego. Powód podniósł też, że wobec braku spłaty zobowiązania, skierował on do P. Ż. pisemne wypowiedzenie, z informacją, iż po bezskutecznym upływie terminu do spłaty, umowa ulegnie rozwiązaniu, a pozostały kapitał wraz z odsetkami stanie się wymagalny w całości. W swoim piśmie procesowym datowanym na 11 lipca 2016 r. powód zmodyfikował żądanie pozwu w zakresie dochodzonych odsetek liczonych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, w ten sposób, że wniósł o zasądzenie odsetek od dnia wniesienia pozwu od kwoty kapitału (15.719,92 zł) według zmiennej stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, nie wyższych niż dwukrotność wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, do dnia zapłaty oraz o zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie naliczanych według zmiennej stopy procentowej od kwoty 8.643,66 zł (równych sumie odsetek umownych i karnych, stanowiących część należności głównej naliczonych od dnia wniesienia pozwu do dnia rzeczywistej zapłaty). Jednocześnie powód cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie żądania zasądzenia odsetek ustawowych od dochodzonej kwoty stanowiącej wartość przedmiotu sporu od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty.

W sprzeciwie od wydanego w sprawie dnia 4 stycznia 2016 r. nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, zaskarżając to orzeczenie w całości i wnosząc o oddalenie powództwa, pozwany zakwestionował żądania pozwu tak co do zasady, jak i co do wysokości. Podniósł, że nie doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy kredytu. Zarzucił też, iż przed wypowiedzeniem umowy powód zobowiązany był wezwać go do zapłaty, czego jednak nie uczynił, choć dopiero po zrealizowaniu tego warunku byłby uprawniony do dokonania wypowiedzenia. P. Ż. wywiódł też, że w związku z powyższym żądanie zapłaty jest przedwczesne. Pozwany zarzucił nadto iż powód nie wskazał, ani nie udowodnił elementów składowych dochodzonej pozwem należności, szczególnie odsetek karnych oraz stwierdził, że nie przedłożono dowodu potwierdzającego jego zgodę na doliczenie zaległych odsetek do sumy dłużnej. Podniósł również, że pobranie kwoty 3.876,-zł na poczet ubezpieczenia na życie było nieuzasadnione, gdyż bank narzucił na niego obowiązek zawarcia takiej umowy ubezpieczenia, jako warunkujący uzyskanie kredytu. W swoim piśmie procesowym datowanym na 22 stycznia 2017 r. pozwany stwierdził, iż powód nie udowodnił zasadności stosowania zmiennego oprocentowania w odniesieniu do odsetek karnych i umownych. Zakwestionował też sposób naliczenia odsetek oraz zarzucił nieudowodnienie daty rozwiązania umowy (19 czerwca 2014 r.), stwierdzając w tym kontekście, iż pismo zawierające oświadczenie o wypowiedzeniu umowy nadane zostało przez powoda w dniu 19 marca 2014 r. i nie ma możliwości, by doręczono je po upływie trzech miesięcy. P. Ż. stwierdził przy tym, iż data rozwiązania umowy ma istotne znaczenie z punktu widzenia obliczenia odsetek, zaś brak jej definitywnego oznaczenia uniemożliwia ich precyzyjne wyliczenie. Pozwany zakwestionował też pobranie przez powódkę następujących kwot: 305,-zł oraz 3,05 zł „tytułem naliczenia prowizji”, 500,-zł tytułem opłat różnych wykazanych w historii rachunku oraz kwoty 3.876,-zł tytułem ubezpieczenia kredytu, zarzucając w tym zakresie, iż powód nie udowodnił, że umowa ubezpieczenia została zawarta przez pozwanego w myśl §8 ust. 1 pkt 1) umowy. P. Ż. stwierdził ponadto, że powód nie wykazał, aby doszło do zawarcia jakiegokolwiek porozumienia, na podstawie którego pozwany zobowiązany byłby do zapłaty odsetek umownych po wypowiedzeniu umowy.

Interwencję uboczną po stronie powoda zgłosił (...) (...) w W..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 29 października 2010 r. pozwany zawarł z (...) Bankiem Spółką Akcyjną w W. umowę, na podstawie której udzielono jemu kredytu gotówkowego w kwocie 38.000,-zł, na okres do dnia 30 października 2015 r., z obowiązkiem spłaty w 60 miesięcznych ratach, począwszy od 30 listopada 2010 r. Zawierając przedmiotową umowę pozwany przystąpił do ubezpieczenia na życie, co skutkowało uzyskaniem z tego tytułu niższej marży.

/ dowód: umowa kredytu - k. 34-39/

Pozwany zaprzestał regularnego spłacania kredytu, a ostatecznie nie spłacił kapitału w kwocie 15.719,92 zł. Niespłacone przez pozwanego w okresie do 19 kwietnia 2004 r. odsetki umowne wyniosły 3.859,12 zł, a odsetki naliczane w związku z nieterminowymi wpłatami - 1.148,96 zł.

/ dowód: historia rachunku - k. 48-52 i k. 54; wyliczenie odsetek - k. 93 i k. 131/

Powód przejął bank udzielający pozwanemu na podstawie powołanej umowy z dnia 29 października 2010 r. kredytu.

/ dowód: odpis pełny z rejestru przedsiębiorców KRS - k. 57-68/

Są d zwa żył, co następuje:

W pierwszej kolejności, mając na względzie zbycie przez powoda zasądzonej w niniejszym postępowaniu wierzytelności w toku procesu, po doręczeniu pozwanemu odpisu pozwu, należy wskazać, iż stosownie do art. 192 pkt 3 k.p.c. przedmiotowa czynność prawna pozostawała bez wpływu na dalszy bieg sprawy.

Powództwo, jako w przeważającej mierze uzasadnione, w zakresie określonym w wyroku podlegało uwzględnieniu.

Powód dochodził w niniejszym postępowaniu kwoty 15.719,92 zł tytułem należności głównej obejmującej wykorzystany przez pozwanego, lecz niespłacony kapitał z umowy kredytu gotówkowego nr (...) z dnia 29 października 2010 r., odsetek naliczonych według stawek określonych w umowie, za okres do dnia 19 czerwca 2014 r., w wysokości 5.008,08 zł, a nadto kwoty 3.635,58 zł - jako odsetek od zadłużenia przeterminowanego naliczonych od dnia wymagalności do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r., Nr 62, poz. 665 ze zm.), przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Do zawartej z pozwanym w dniu 29 października 2010 r. umowy nr (...) o kredyt konsumencki zastosowanie znajdują - poza Prawem bankowym - również przepisy ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 100, poz. 1081 ze zm.) - stosownie do art. 1 tej ustawy w zw. z art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715).

Udostępnienie pozwanemu przez poprzednika prawnego powoda na podstawie powołanej umowy wskazanej w nim kwoty kredytu było niesporne. Poza sporem pozostawał też obowiązek zwrotu przez P. Ż. kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami oraz zapłaty prowizji. Powód złożył w niniejszym postępowaniu dokumenty w postaci historii rachunku a okres od 29 października 2010 r. do 2 stycznia 2015 r. ( k. 48-52) oraz za dalszy okres ( k. 54), obrazujące nie tylko fakt udostępnienia kredytu, ale też liczbę spłaconych rat, sposób zaliczania wpłacanych kwot, wysokość spłaconej części kredytu i wysokość kredytu pozostałą do spłaty. Powód nadto przedstawił szczegółowy sposób wyliczenia dochodzonej pozwem należności ( pismo procesowe z dnia 23 grudnia 2016 r. - k. 91-92) oraz wskazał, jak wyliczył odsetki umowne i karne za okres do 19 czerwca 2014 r. ( k. 93). Powód przedstawił też sposób naliczenia odsetek umownych, ujętych w historii rachunku, na które księgowane były wpłaty pozwanego ( k. 131). Pozwany natomiast ograniczył się zaledwie do kwestionowania prawidłowości ustalenia przez powoda wysokości dochodzonych przezeń w niniejszym postępowaniu należności, nie oferując jednakże jakichkolwiek argumentów pozwalających na skuteczne zakwestionowanie złożonych przez powoda dokumentów i przedstawionych przez niego wyliczeń w zakresie pozostałej do spłaty części kapitału w kwocie 15.719,92 zł oraz dochodzonych odsetek umownych (w kwocie 3.859,12 zł) i karnych (1.148,96 zł), wynoszących łącznie 5.008,08 zł. Pobieranie odsetek umownych od wykorzystanego kapitału wynika już z samej istoty umowy kredytu i zostało przewidziane w §5 umowy kredytu (gdzie wskazano też ich wysokość w dniu zawarcia umowy kredytu i podstawy do ustalenia tej wysokośći w całym okresie obowiązywania przedmiotowej umowy). Z kolei dopuszczalność pobierania i wysokość odsetek od kwoty kapitału niespłaconego w terminie spłaty określonym w umowie, czyli tzw. odsetek karnych, wynika z §10 ust. 4 i 5 umowy. Powód wykazał przy tym nieterminowość wpłat i tym samym podstawy do naliczania odsetek od zadłużenia pzreterminowanego. Pozwany natomiast nie przedstawił jakichkolwiek argumentów pozwalających na podważenie znajdującego się na k. 94 wyliczenia obrazującego wysokość przedmiotowych odsetek ani historii rachunku dowodzącej nieterminowości poszczególnych spłat. Powód domagał się jednak również dalszych odsetek - w kwocie 3.635,58 zł - jako odsetek od zadłużenia przeterminowanego naliczonych od dnia wymagalności do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu. Słusznie jednak pozwany zarzucił, że powód nie wykazał, by dokonał skutecznego wypowiedzenia umowy. Zgodnie z §10 ust. 3 i 6 umowy wypowiedzenie winno zostać poprzedzone wezwaniem do zapłaty zaległych rat lub ich części w nieprzekraczalnym terminie 7 dni. Powód złożył co prawda oświadczenie o wypowiedzeniu umowy ( k. 43) wraz z dowodem nadania ( k. 44-45), jednakże nie wykazał, w jakiej dacie owo wypowiedzenie dotarło do pozwanego w sposób umożliwiający jemu zapoznanie się z jego treścią (co wszakże jest konieczne dla ustalenia daty początkowej naliczania wskazanych powyżej dalszych odsetek), nade wszystko zaś nie wykazał daty doręczenia pozwanemu wezwania do zapłaty z dnia 27 lutego 2014 r. ( k. 46) i tym samym faktycznego upływu terminu 7-dniowego pomiędzy doręczeniem wezwania do zapłaty a wypowiedzeniem umowy. Należy wszakże pamiętać, iż umowa kredytu zawarta została na okres do dnia 30 października 2015 r., kiedy to przypadał ostateczny termin spłaty kredytu, odsetek i innych należności (§7 ust. 3 umowy). Od dnia następnego powód uprawniony był do naliczania od kwoty zadłużenia przeterminowanego wynoszącego 15.719,92 zł odsetek przewidzianych w §10 ust. 4 i 5 umowy, w określonej tam wysokości. Powód domagał się tych odsetek za okres do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu, czyli do 29 grudnia 2015 r. Wynoszą one za wskazany okres czasu - od 31 października 2015 r. do 29 grudnia 2015 r. - 258,41 zł. Tym samym na rzecz powoda należało zasądzić łącznie kwotę 20.986,41 zł. Na skutek oczywistej omyłki kwotę tę w punkcie I wyroku wyliczono na 22.372,92 zł. Jeżeli chodzi o dalsze odsetki od tej kwoty, to w zakresie jej części wynoszącej 15.719,92 zł przysługują powodowi odsetki w wysokości przewidzianej w §10 ust. 5 umowy. Wbrew twierdzeniu pozwanego, wypowiedzenie umowy jest tu bez znaczenia. Nie jest ono bowiem tożsame z odstąpieniem od umowy, czy też z jakąkolwiek inną czynnością prawną, której skutkiem byłoby uznanie umowy za niezawartą. Należą się one powodowi zgodnie z żądaniem, od dnia 30 grudnia 2015 r., mając na względzie, iż w tej dacie pozwany pozostawał już w opóźnieniu z zapłatą kwoty 15.719,92 zł, co stosownie do art. 481 § 1 k.c. powoduje, że powodowi przysługują odsetki w oznaczonej wysokości (art. 481 § 2 k.c.). Wysokość tych odsetek ustalona została na czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Mając wszakże na względzie wprowadzenie od dnia 1 stycznia 2016 r. przepisów art. 481 § 2 ¹ i § 2 ² k.c. - przewidujących, iż maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może przekraczać w stosunku rocznym wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetek maksymalnych za opóźnienie), oraz że w razie, gdy wysokość odsetek za opóźnienie przekracza wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, należą się odsetki maksymalne za opóźnienie - zastrzeżono, że za okres od dnia 1 stycznia 2016 r. odsetki te nie mogą przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetek maksymalnych za opóźnienie). Jeżeli zaś chodzi o dalsze odsetki, od kwoty odsetek wynoszącej 5.266,49 zł (suma kwoty 5.008,08 zł i kwoty 258,41 zł) - omyłkowo wyliczonej w wyroku na kwotę 6.652,41 zł - przysługują one powodowi, po myśli art. 482 § 1 k.c., za okres od dnia wytoczenia powództwa, czyli od 30 grudnia 2015 r., z tym że do dnia 31 grudnia 2015 r. są to odsetki ustawowe, a od dnia 1 stycznia 2016 r. - w związku ze zmianą od tej daty brzmienia przepisu art. 481 § 2 k.c. - odsetki ustawowe za opóźnienie.

Jeżeli chodzi o podniesiony przez pozwanego zarzut braku legitymacji procesowej czynnej po stronie powoda, wskazania wymaga, iż ze znajdującego się w aktach sprawy odpisu pełnego z rejestru przedsiębiorców ( k. 57-68) wynika, iż powód jest następcą prawnym banku udzielającego powodowi kredytu, jako bank przejmujący, który, stosownie do art. 494 § 1 k.s.h. wstąpił z chwilą połączenia we wszystkie prawa i obowiązki banku przejmowanego.

Co się zaś tyczy stanowiska pozwanego w przedmiocie ubezpieczenia kredytu, wskazania wymaga, iż przystąpił on do tego ubezpieczenia dobrowolnie, uzyskując z tego tytułu korzyść w postaci obniżenia marży - zgodnie z §9b ust. 1 umowy kredytu. Ponadto mógł on zrezygnować z ochrony ubezpieczeniowej - stosownie do §9a ust. 2 umowy - czego jednak nie uczynił. Pozwany nie tylko nie wykazał, ale nawet nie zaoferował jakichkolwiek dowodów na potwierdzenie swojego twierdzenia, jakoby bank kredytujący uzależnił udzielenie jemu kredytu od przystąpienia do ubezpieczenia. Tym samym przedmiotowy zarzut był bezzasadny, podobnie zresztą jak zarzut dotyczący opłaty za upomnienie, jako że wynika ona przecież z zaakceptowanego przez pozwanego §10 ust. 2 umowy kredytu.

W tym stanie rzeczy, działając na podstawie art. 69 ust. 1 Prawa bankowego w zw. z art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz w zw. z art. 482 § 1 k.c. - orzeczono jak w punkcie I wyroku, a w punkcie III, zgodnie z powołanymi przepisami stosowanymi a contrario, dalej idące powództwo Sąd oddalił.

W punkcie II, mając na względzie częściowe cofnięcie pozwu w warunkach przewidzianych w art. 203 § 1 ab initio k.c., stosownie do art. 355 § 1 k.p.c. w zakresie cofniętego powództwa postępowanie zostało umorzone.

W punkcie IV wyroku, mając na względzie, iż przewidziana w art. 107 zd. ost. k.p.c. możliwość przyznania interwenientowi ubocznemu od przeciwnika strony, do której przystąpił, kosztów procesu, dotyczy sytuacji jedynie wyjątkowych - biorąc pod uwagę w tym kontekście fakt, iż interwenient uboczny nie przedstawił w niniejszej sprawie jakichkolwiek merytorycznych argumentów, a ograniczył się jedynie do przystąpienia do powoda, nie dostrzegając (w tym w kontekście stadium procesu, w którym nastąpiło subsydiarne zgłoszenie interwencji ubocznej, i fakt, iż na etapie tym obie strony zakończyły już przedstawianie argumentacji) rzeczywistej potrzeby ochrony interesów interwenienta ubocznego w niniejszej sprawie - Sąd oddalił zgłoszone przez tego interwenienta wniosek o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu.

W punkcie V wyroku, działając na podstawie art. 130 ³ § 2 zd. ost. k.p.c., mając na względzie rozstrzygnięcie z punktu IV wyroku, w świetle którego interwenient uboczny obowiązany jest ponieść we własnym zakresie koszty procesu związane ze swoim udziałem w sprawie, biorąc pod uwagę, iż interwencja uboczna nie była opłacona, ale też nie została z tej przyczyny zwrócona, Sąd nakazał pobrać od interwenienta ubocznego kwotę 61,-zł tytułem opłaty sądowej od interwencji ubocznej.

W punkcie VI wyroku Sąd orzekł o wszelkich pozostałych, innych niż opłata sądowa od interwencji ubocznej, kosztach procesu, dokonując na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. ich stosunkowego rozdzielenia stosownie do stopnia uwzględnienia żądań stron. Pozwany, jako przegrywający sprawę w 86,14%, obciążony zosał tymi kosztami w takim właśnie zakresie, powód zaś w pozostałych 13,86% (oczywista omyłka rachunkowa w tym punkcie wyroku wymaga sprostowania).