Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2017 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Marek Jasiński

Protokolant: Małgorzata Krysztofiak

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2017 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w G.

o zapłatę

I.  oddala powództwo

II.  odstępuje od obciążania powoda kosztami procesu.

Sygn. akt I C 371/17

UZASADNIENIE

Pozwem z 12 lipca 2016 r. powód M. K. domagał się zasądzenia od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G. kwoty 58 942,67 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu.

Uzasadniając żądanie pozwu powód wskazał, że dochodzona kwota stanowi odszkodowanie za bezpodstawne odłączenie energii w domu powoda 2 lipca 2014 r., co doprowadziło do uszkodzenia należącego do niego budynku w postaci przemrożenia ścian, łuszczenia tynków i farb, pękania ścian na powierzchni 265 m. kw., co wymaga remontu w postaci skuwania tynku, położenia gładzi i malowania na kwotę 190 zł za m. kw., łącznie 50 350 zł, co z odsetkami daje 8592,67 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W pierwszej kolejności pozwany zarzucił, że w sprawie ma miejsce czasowa niedopuszczalność drogi sądowej z uwagi na to, że powód przed wytoczeniem powództwa nie wyczerpał trybu przewidzianego w przepisach art. 8 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne, zgodnie z którym, w sprawach spornych dotyczących m. in. nieuzasadnionego wstrzymania dostarczania paliw gazowych lub energii rozstrzyga (...)na wniosek strony. Brak wyczerpania tego trybu prowadzi do czasowej niedopuszczalności drogi sądowej.

Ponadto pozwany zarzucił, że wbrew twierdzeniom powoda, wstrzymanie dostarczania energii elektrycznej do punktu poboru powoda nastąpiło nie w lipcu 2014 r. ale 14 października 2014 r., co więcej uprawnienie to wynikało zarówno z ustawy Prawo energetyczne, jak i z zapisów łączącej strony umowy i nastąpiło na skutek nieuregulowanych zaległości pozwanego w zapłacie należności z tytułu wystawionych pozwanemu faktur.

Nadto, pozwany podniósł, że mimo otrzymania wezwania do zapłaty z informacją, że brak płatności spowoduje wstrzymanie dostaw energii elektrycznej, powód nie zareagował na to wezwanie. Nie zainicjował postępowania reklamacyjnego ani nie wystąpił do sądu polubownego czy (...).

Po odłączeniu energii elektrycznej powód nie zawarł również nowej umowy z innym sprzedawcą energii elektrycznej działającym na rynku, czym niewątpliwie przyczynił się do powstania i rozmiaru szkody. Działaniu pozwanego, w jego ocenie nie można był również przypisać bezprawności.

Pozwany zarzucił również, że powód nie udowodnił związku przyczynowego między działaniem pozwanego i powstaniem ewentualnej szkody, a także wysokości dochodzonego roszczenia.

Sąd ustalił następujący, istotny dla rozstrzygnięcia stan faktyczny:

(...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w G. i M. K. łączyła umowa kompleksowa nr (...) z 28 kwietnia 2009 r., której przedmiotem było dostarczanie energii elektrycznej do domu jednorodzinnego położonego w G. przy ul. (...), należącego do M. K..

Integralną częścią umowy kompleksowej były Ogólne warunki mów kompleksowych. Zgodnie z postanowieniami § 7 pkt 18 (...), w razie powstania zaległości w płatnościach, E. mogła zarachować dokonane przez odbiorcę wpłaty pieniężne w pierwszej kolejności na poczet odsetek od płatności uregulowanych z opóźnieniem, kosztów wysłanych wezwań, kosztów opłaty za wznowienie dostaw energii elektrycznej, a następnie na poczet najdawniej wymagalnego długu.

Postanowienia § 9 (...) określały zasady wstrzymania dostarczania energii elektrycznej. Mogło to nastąpić m. in. gdy odbiorca energii elektrycznej w gospodarstwie domowym zwleka z zapłatą za świadczoną usługę kompleksową co najmniej przez okres 30 dni po upływie terminu płatności, pomimo uprzedniego powiadomienia na piśmie o zamiarze wstrzymania dostarczania energii elektrycznej oraz wyznaczenia dodatkowego 14 dniowego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności. Przy czym, zgodnie z postanowieniami § 9 pkt. 3, w przypadku gdy odbiorca energii elektrycznej w gospodarstwie domowym złoży do sprzedawcy reklamację dotyczącą dostarczania energii elektrycznej nie później niż 14 dni od dnia otrzymania powiadomienia o zamiarze wstrzymania dostarczania energii elektrycznej, nie wstrzymuje się dostarczania energii do czasu rozpoznania reklamacji. Nadto, przypadku wstrzymania dostaw energii elektrycznej odbiorcy w gospodarstwie domowym, jeżeli odbiorca ten złożył do sprzedawcy reklamację na wstrzymanie dostarczania energii elektrycznej, w terminie 3 dni od dnia otrzymania reklamacji dostawy energii elektrycznej winny być wznowione do czasu rozpatrzenia reklamacji przez sprzedawcę. Ponadto, w przypadku gdy reklamacja nie została pozytywnie rozpatrzona i odbiorca energii elektrycznej w gospodarstwie domowym wystąpił do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o rozpatrzenie sporu w tym zakresie, dostarczanie energii elektrycznej do czasu wydania decyzji przez (...)winno być kontynuowane.

Postanowienia (...) dawały również sprzedawcy uprawnienie do wypowiedzenia odbiorcy energii elektrycznej umowy kompleksowej z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, m. in. gdy odbiorca energii elektrycznej w gospodarstwie domowym zwleka z zapłatą za świadczoną usługę kompleksową co najmniej przez okres 30 dni po upływie terminu płatności, pomimo uprzedniego powiadomienia na piśmie o zamiarze wstrzymania dostarczania energii elektrycznej oraz wyznaczenia dodatkowego 14 dniowego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności.

dowód: kopia umowy kompleksowej – k. 14 – 14v, kopia ogólnych warunków – k. 54-62.

9 czerwca 2014 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. wystawiła M. K. fakturę VAT nr (...) na kwotę 957,33 zł z terminem płatności 30 czerwca 2014 r.

dowód: kopia faktury – k. 9.

7 lipca 2014 r. M. K. dokonał wpłaty na rachunek (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G. kwoty 957,33 zł z tytułu faktury z 9 czerwca 2014 r.

dowód: potwierdzenie wpłaty – k. 7.

Wpłata ta zaliczona została przez (...) S.A. na poczet faktury z 9 czerwca 2014 r. do kwoty 640,46 zł, zaś w pozostałej części, na poczet wcześniejszych należności.

dowód: kopia zestawienia wpłat – k. 66.

17 lipca 2014 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. wystosowała do M. K. wezwanie do zapłaty kwoty 208,10 zł z tytułu faktury (...) z 9 czerwca 2014 r., w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania, wskazując w wezwaniu, że brak uregulowania należności w wyznaczonym terminie spowoduje wstrzymanie dostarczenia energii elektrycznej i wypowiedzenie umowy kompleksowej.

dowód: kopia wezwania do zapłaty – k. 10.

14 października 2014 r. nastąpiło wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do nieruchomości M. K. położonej w G. przy ul. (...).

dowód: kopia zlecenia OT – k. 53.

Pismem z 4 grudnia 2014 r., doręczonym 8 grudnia 2014 r., (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. złożyła M. K. oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kompleksowej nr (...), z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia.

dowód: kopia oświadczenia – k. 63 – 65.

Kolejną umowę kompleksową z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w G. M. K. zawarł 25 lutego 2016 r.

dowód: kopia umowy kompleksowej – k. 11.

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny, w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia, Sąd ustalił na podstawie zaoferowanych przez strony dowodów w postaci wyżej wymienionych dokumentów prywatnych, których autentyczność nie była w toku procesu kwestionowana przez strony, nie budziła również wątpliwości Sądu.

Powództwo podlegało oddaleniu jako po pierwsze przedwczesne, a po drugie, nieudowodnione.

W pierwszej kolejności zasadny okazał się zarzut pozwanego, że w sprawie nie doszło do wyczerpania trybu przewidzianego przepisami art. 8 ustawy Prawo energetyczne. Zgodnie z przepisem art. 8 ust. 1 ustawy, w sprawach spornych m. in. nieuzasadnionego wstrzymania dostarczania paliw gazowych lub energii, rozstrzyga Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na wniosek strony. W uzasadnieniu wyroku z dnia 5 czerwca 2008 r. (III Sk. 35/07, OSNP 2009/17-18/246) Sąd Najwyższy wskazał, że właściwy do rozpoznania sporu między stronami, które wiąże umowa sprzedaży, dotyczącego nieuzasadnionego wstrzymania dostaw energii właściwy jest (...) a nie sąd powszechny.

Natomiast w okolicznościach przedmiotowej sprawy powód domaga się odszkodowania, a szkody upatruje w nieuzasadnionym w jego mniemaniu wstrzymaniu dostarczania energii elektrycznej. W takiej sytuacji wobec treści art. 8 ust. 1 Prawa energetycznego, w ocenie Sądu niedopuszczalne jest przesłankowe badanie kwestii prawidłowości odłączenia energii elektrycznej dostarczanej zgodnie z wiążącą powoda i pozwanego jako przedsiębiorstwo energetyczne umową, bowiem rozstrzygnięcie sporu w tym zakresie należało do wyłącznej kompetencji Prezesa URE.

Wywiedzione powództwo było zatem przedwczesne, bo nie została przez powoda wyczerpana droga administracyjna przez (...). Sąd powszechny nie jest uprawniony do dokonywania ustaleń i oceny prawnej zastępujących decyzję administracyjną organu wyłącznie uprawnionego do rozstrzygnięcia sporu, którego rozstrzygnięcie z kolei jest niezbędnym etapem ustalenia odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanej. Ta ocena jest przesądzająca w ocenie Sądu o braku podstaw do uwzględnienia powództwa (podobnie, słusznie Sąd Apelacyjny w Gdańsku w uzasadnieniu wyroku z 30 września 2015 r. I ACa 30/15).

Niezależnie od kwestii niewyczerpania przez powoda drogi administracyjnej, a w konsekwencji, przedwczesności powództwa, uznać należało, że roszczenie powoda nie zostało udowodnione tak co do zasady, jak i co do wysokości.

Zgodnie z treścią art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Zaznaczyć też trzeba, że przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego (po zmianach wprowadzonych ustawą z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, kodeksu postępowania administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw – Dz. U. nr 43, poz. 189), rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. Jest to wyrazem zasady, iż to strony powinny być zainteresowane wynikiem postępowania oraz że to one dysponują przedmiotem postępowania m. in. poprzez powoływanie i przedstawianie Sądowi wybranych przez siebie dowodów.

Zaprzeczenie dokonane przez stronę procesową powoduje, że istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności stają się sporne i muszą być udowodnione. W razie ich nieudowodnienia Sąd oceni je na niekorzyść strony, na której spoczywał ciężar dowodu, chyba że miał możność przekonać się o prawdziwości tych twierdzeń na innej podstawie (orzeczenie SN z 28 kwietnia 1975 r., sygn. akt III CRN 26/75).

Odnosząc powyższą argumentację do okoliczności niniejszej sprawy wskazać należy, że to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia dochodzonego roszczenia tak co do zasady, jak i co do wysokości. Obowiązkowi temu powód nie podołał. W pierwszej kolejności, powód nie przedstawił żadnych dowodów na związek przyczynowy między wstrzymaniem dostaw energii elektrycznej do nieruchomości powoda z powstaniem wskazywanych przez niego uszkodzeń. Również twierdzeń odnośnie wysokości szkody, tj. kosztów naprawy uszkodzeń budynku, nie zostały poparte żadnymi dowodami. Powód załączył do pozwu wprawdzie szereg fotografii mających obrazować stan uszkodzeń jego budynku, jednakże nie wynika z nich w żaden sposób, jak miałoby to się przełożyć na wysokość kosztów ich ewentualnej naprawy. Powód nie złożył do akt żadnych rachunków za prace naprawcze, czy choćby oferty lub kosztorysu na ich wykonanie.

Nie bez znaczenia jest również fakt, że Sąd, z mocy art. 362 k.c., orzekając o ewentualnym odszkodowaniu, musi brać pod uwagę również przyczynienie się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody. W tym miejscu wskazać należy na przepisy art. 6c ust. 1 ustawy Prawo energetyczne, zgodnie z którymi w przypadku, gdy odbiorca paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym złoży do przedsiębiorstwa energetycznego, o którym mowa w art. 6b ust. 3, reklamację dotyczącą dostarczania paliw gazowych lub energii, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania powiadomienia, o którym mowa w art. 6b ust. 3, dostarczania paliw gazowych lub energii nie wstrzymuje się do czasu rozpatrzenia reklamacji. Termin na rozpatrzenie reklamacji wynosi 14 dni (art. 6c ust. 2). Nawet jednak negatywne rozpatrzenie reklamacji nie oznacza jeszcze automatycznego wstrzymania dostaw energii, bowiem, stosownie do przepisu 6c ust. 4 jest jeszcze możliwość rozstrzygnięcia sporu przez Koordynatora do spraw negocjacji działającego przy (...). Powód nie wykazał, aby podjął jakąkolwiek próbę obrony przez niezasadnym, jego zdaniem, wstrzymaniem dostaw energii, poprzez złożenie stosownej reklamacji, czy zainicjowanie postępowania przed (...).

Biorąc zatem pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, Sąd oddalił powództwo w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., odstępując od obciążania powoda, mimo iż przegrał proces w całości, obowiązkiem zwrotu pozwanemu kosztów procesu. Sąd miał przy tym na uwadze charakter sprawy, gdzie główny problem dotyczył wykładni przepisów ustawy Prawo energetyczne, czy znajomości stosownych procedur rozstrzygania sporów na tle niezasadnego wstrzymania dostaw energii elektrycznej, fakt że powód nie korzystał w procesie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, a pozwany korzysta ze stałej obsługi prawnej, a także nieporadność strony powodowej w toku procesu, jej subiektywne przeświadczenie o zasadności roszczenia, a ponadto, sytuację osobistą i majątkową powoda, która znalazła swój wyraz w przyznaniu mu zwolnienia od kosztów w całości, Sąd uznał, że w sprawie zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, uzasadniający odstąpienie od obciążania powoda kosztami procesu.

Sygn. akt I C 371/17

ZARZĄDZENIE

(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)